Νεαροί χιμπατζήδες και άνθρωποι έφηβοι: Κοινές τάσεις ανάληψης κινδύνου

Μια πρόσφατη έρευνα από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία αναφέρει πως οι έφηβοι χιμπατζήδες και οι άνθρωποι έφηβοι μοιράζονται κοινές συμπεριφορές ανάληψης κινδύνου, αλλά υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι νεαροί χιμπατζήδες είναι πιθανό να εκδηλώνουν λιγότερο παρορμητική συμπεριφορά σε σύγκριση με τους ανθρώπινους έφηβους. Η μελέτη προσεγγίζει τα αρχαία ερωτήματα περί φύσης και ανατροφής, αναλύοντας εάν οι έφηβοι παίρνουν περισσότερα ρίσκα λόγω περιβάλλοντος ή εξαιτίας βιολογικών προδιαθέσεων.

“Οι έφηβοι χιμπατζήδες αντιμετωπίζουν κατά μία έννοια την ίδια ψυχολογική τρικυμία που αντιμετωπίζουν και οι ανθρώπινοι έφηβοι”, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Alexandra Rosati, Phd., αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας και ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. “Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι αρκετά βασικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης εφηβικής ψυχολογίας παρατηρούνται και στους πλησιέστερους πρωτεύοντες συγγενείς μας”.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν δύο δοκιμές που αφορούσαν ανταμοιβές τροφής με 40 χιμπατζήδες που γεννήθηκαν στην άγρια φύση σε ένα καταφύγιο στη Δημοκρατία του Κονγκό. Οι χιμπατζήδες συμμετείχαν εθελοντικά στα παιχνίδια προκειμένου να λάβουν τροφικές λιχουδιές. Η έρευνα δημοσιεύθηκε online στο περιοδικό Journal of Experimental Psychology: General.

Οι χιμπατζήδες μπορούν να ζήσουν μέχρι τα 50 χρόνια και βιώνουν την εφηβεία περίπου στα 8 με 15 χρόνια. Όπως και οι άνθρωποι, οι χιμπατζήδες παρουσιάζουν ραγδαίες αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών κατά την εφηβεία, αρχίζουν να δημιουργούν νέους δεσμούς με τους συνομηλίκους τους, παρουσιάζουν αύξηση της επιθετικότητας και ανταγωνίζονται για την κοινωνική θέση.

Στο πρώτο τεστ, έφηβοι και ενήλικοι χιμπατζήδες μπορούσαν να επιλέξουν μεταξύ δύο δοχείων σε μια δοκιμασία τζόγου. Το ένα δοχείο περιείχε πάντα φιστίκια, μια τροφή που αρέσει κάπως στους χιμπατζήδες. Το άλλο δοχείο έκρυβε είτε μια μη αρεστή τροφή – μια φέτα αγγουριού – είτε μια αγαπημένη τροφή – μια φέτα μπανάνας.

Οι χιμπατζήδες μπορούσαν να παίξουν εκ του ασφαλούς και να πάρουν τα φιστίκια, ή να ρισκάρουν για κάποια πολυπόθητη μπανάνα με τον κίνδυνο να καταλήξουν με ένα αντιγευστικό αγγούρι. Καταγράφηκαν οι συναισθηματικές αντιδράσεις και οι φωνές των χιμπατζήδων, όπως βογγητά, κλαψουρίσματα, κραυγές, χτυπήματα στο τραπέζι ή γρατζουνιές. Συλλέχθηκαν επίσης δείγματα σάλιου για την παρακολούθηση των επιπέδων ορμονών.

Κατά τη διάρκεια αρκετών γύρων του τεστ, οι έφηβοι χιμπατζήδες έπαιρναν την επικίνδυνη επιλογή πιο συχνά από τους ενήλικες χιμπατζήδες, αλλά οι έφηβοι και οι ενήλικες είχαν παρόμοιες αρνητικές αντιδράσεις όταν έπαιρναν αγγούρι.Το δεύτερο τεστ, το οποίο διαμορφώθηκε μετά το διάσημο “τεστ ζαχαρωτού” με ανθρώπινα παιδιά, εξέτασε την καθυστερημένη ικανοποίηση, όπου οι χιμπατζήδες μπορούσαν να λάβουν αμέσως μια φέτα μπανάνας ή να περιμένουν ένα λεπτό για να λάβουν τρεις φέτες.

Τόσο οι έφηβοι όσο και οι ενήλικες χιμπατζήδες επέλεξαν τη μεγαλύτερη καθυστερημένη ανταμοιβή σε παρόμοιο ποσοστό. Οι ανθρώπινοι έφηβοι τείνουν να είναι πιο παρορμητικοί από τους ενήλικες, οπότε θα ήταν πιο πιθανό να πάρουν την άμεση ανταμοιβή.

“Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι οι χιμπατζήδες είναι αρκετά υπομονετικοί σε σύγκριση με άλλα ζώα και η μελέτη μας δείχνει ότι η ικανότητά τους να καθυστερούν την ικανοποίηση είναι ήδη ώριμη σε αρκετά νεαρή ηλικία, σε αντίθεση με τους ανθρώπους”, δήλωσε η Rosati.

Ωστόσο, οι έφηβοι χιμπατζήδες δεν ήταν ευχαριστημένοι με την αναμονή για τις επιπλέον φέτες μπανάνας και έριχναν περισσότερα ξεσπάσματα κατά τη διάρκεια της καθυστέρησης του ενός λεπτού σε σχέση με τους ενήλικες χιμπατζήδες.

Η συμπεριφορά ανάληψης κινδύνου τόσο στους έφηβους χιμπατζήδες όσο και στους ανθρώπους φαίνεται να είναι βαθιά βιολογικά ριζωμένη, αλλά οι αυξήσεις στην παρορμητική συμπεριφορά μπορεί να είναι ειδικές για τους ανθρώπινους εφήβους, δήλωσε η Rosati.