Ο «γρίφος του Αϊνστάιν»: Μπορείς να βρεις τη λύση;
21/01/2022
10 μυστήρια που δεν μπορεί να λύσει η Επιστήμη
28/01/2022
Η ευφυΐα είναι ένα ζήτημα που ανέκαθεν απασχολούσε τον άνθρωπο και για αυτό σωρεία ειδικών έχει ριχτεί στη μάχη της έρευνας για να ανακαλύψει διάφορα πράγματα που σχετίζονται με αυτό. Ουκ ολίγοι επίσης, έχουν συνδέσει την εξυπνάδα του ατόμου, από παιδί κιόλας, με τις επιρροές που δέχεται από το περιβάλλον του, αρχής γενομένης από την οικογένεια.
Σύμφωνα με τη θεωρία του Δρ. Τζέιμς Φλιν, ομότιμου καθηγητή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Οτάγκο, στη Νέα Ζηλανδία, και διευθυντή του Κέντρου Ψυχομετρίας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ στη Βρετανία, η ευφυΐα δεν διαμορφώνεται έως την ηλικία των 18 ετών αλλά αναπτύσσεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής. Αρκεί βέβαια το άτομο να συναναστρέφεται με ανθρώπους που διεγείρουν τον εγκέφαλό του και επιπλέον, να ακολουθεί ένα νοητικώς απαιτητικό τρόπο ζωής στο σπίτι και στην εργασία.
Ο Δρ Φλιν υποστηρίζει επίσης, ότι οι οικογένειες των οποίων τα μέλη μιλούν, γελούν, μοιράζονται πολιτιστικά δρώμενα και ασχολούνται με απαιτητικές για το μυαλό δραστηριότητες, παρουσιάζουν αύξηση του δείκτη νοημοσύνης τους κατά αρκετές μονάδες.
Ωστόσο ισχύει και το αντίστροφο. Συγκεκριμένα, αν κάποιος μοιράζεται το σπίτι ή το χώρο εργασίας του με άτομα μειωμένης ευφυΐας, κινδυνεύει να δει και το δικό του IQ να φθίνει, εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς διέγερσης του μυαλού.
«Η ευφυΐα πάντοτε εθεωρείτο στατική αλλά σύγχρονα ευρήματα υποδηλώνουν ότι αυτό είναι λάθος», αναφέρει ο Δρ. Φλιν στην εφημερίδα «Sunday Times» με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου «Does Your Family Make You Smarter». «Ο εγκέφαλος μοιάζει με έναν μυ: όσο περισσότερο τον χρησιμοποιούμε, τόσο πιο δυνατός γίνεται. Αυτό σημαίνει πως μπορούμε να αυξάνουμε την ευφυΐα μας καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής», τονίζει ο ίδιος,
Στη συνέχεια, αξίζει να σημειωθεί πως ο Δρ. Φλιν πιστεύει ότι ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι να βρούμε έναν σύντροφο ευφυέστερο από εμάς, μία νοητικώς απαιτητική εργασία και να κάνουμε παρέα με ευφυείς ανθρώπους. «Κάθε ένα από αυτά τα τρία μπορεί να αυξήσει και τη δική μας ευφυΐα», υπογραμμίζει ο ομότιμος καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Οτάγκο.
Ποιες είναι οι αιτίες του «φαινομένου Φλιν»;
Η αλήθεια είναι πως οι αιτίες της αύξησης του ΙQ των λαών, δηλαδή του «φαινομένου Φλιν» όπως ονομάστηκε προς τιμήν του, δεν είναι γνωστές. Ωστόσο πιστεύεται ότι σχετίζεται με συνδυασμό παραγόντων, όπως η καλύτερη διατροφή και μόρφωση, και η ζωή σε έναν ολοένα πιο πολύπλοκο κόσμο.
Αξίζει να σημειωθεί βέβαια πως η επιστημονική κοινότητα χρειάστηκε αρκετά χρόνια προκειμένου να δεχθεί την ορθότητα του φαινομένου Φλιν. Έτσι, είναι γεγονός πως η νέα θεωρία του για την αύξηση ή την μείωση του IQ αναλόγως με την ευφυΐα των άλλων μπορεί να αντιμετωπίσει ανάλογο σκεπτικισμό. Και αυτό συμβαίνει διότι κυριαρχεί κατά κόρον η αντίληψη ότι η ευφυΐα ελέγχεται από γονίδια τα οποία επηρεάζουν περιβαλλοντικοί παράγοντες μέχρι την ηλικία των 18 ετών, και πως στη συνέχεια, ο δείκτης νοημοσύνης σταθεροποιείται.
Μια αντίληψη βέβαια την οποία ο Δρ. Φλιν αντικρούει συγκρίνοντας τα ευρήματα των τεστ ευφυΐας στα οποία έχουν υποβληθεί τα τελευταία 65 χρόνια άνθρωποι από πολλές ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου με την ηλικία τους. Μάλιστα, στο νέο του βιβλίο αναφέρει τα εξής συμπεράσματα. Το πρώτο αφορά τη «νοητική ποιότητα» μιας οικογένειας και πως αυτή μπορεί να επηρεάσει άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά τον δείκτη νοημοσύνης των μελών της – και κυρίως των παιδιών. Το δεύτερο συμπέρασμα του Δρ. Φλιν έχει να κάνει με το ότι παρότι τα γονίδια και η ανατροφή έως την ηλικία των 18 ετών, καθορίζουν κατά 80% την ευφυΐα μας, το υπόλοιπο 20% εξαρτάται από τον τρόπο ζωής μας στην ενήλικη ζωή.
Συνοψίζοντας, μια συνοπτική άποψη για τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, θα ήταν πως σε μεγάλο βαθμό, οι άνθρωποι που έχουμε γύρω μας, όπως η οικογένεια, παίζουν σημαντικό ρόλο στο πόσο έξυπνοι είμαστε και πως η ευφυΐα είναι εν μέρει μεταβαλλόμενη.
