11 συμβουλές αυτο-φροντίδας για εφήβους

Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας, οι υποχρεώσεις, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και τα social media καθιστούν τόσο τους ενήλικες όσο και τους έφηβους πιο ανήσυχους, αγχωμένους και καταθληπτικούς από ποτές. Κανείς δεν γνωρίζει την πραγματική αιτία, ωστόσο το ζήτημα πηγάζει από μια σωρεία παραγόντων.

Οι έφηβοι βιώνουν πολλές αλλαγές, οι οποίες σε συνδυασμό με τα γενικότερα κοινωνικοοικονομικά προβλήμτα (βλ. άγχος για το μέλλον, κλιματική αλλαγή κ.ο.κ.) τους κάνουν να αποξενώνονται και να προτιμούν τη μοναχικότητα, ώστε να μην καλούνται να αντιμετωπίσουν την καθημερινότητα. Παράλληλα, η υπερέκθεση αλλά και η κατάχρηση του ίντερνετ και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν την κοινωνικότητα των εφήβων και τους παρασύρουν σε δύσβατα μονοπάτια. Έτσι, ουκ ολίγοι έφηβοι είναι πιθανό να έρθουν μάλιστα αντιμέτωποι με προβλήματα που σχετίζονται με την ψυχική τους υγεία – ιδίως το άγχος και την κατάθλιψη.

Ο σκοπός του κειμένου αυτού βέβαια είναι να δοθούν ορισμένες συμβουλές αυτο-φροντίδας για τους έφηβους, ορισμένες συμβουλές που θα τους βγάλουν από την ανία της καθημερινότητας και παράλληλα, θα τους βοηθήσουν να προσέξουν περισσότερο τον εαυτό τους – προσδίδοντας τους τη δέουσα αξία.

Ειδικότερα, ως έφηβος μπορείς να:

• Αφιερώνεις περισσότερο και πιο ποιοτικό χρόνο για τον εαυτό σου. Ίσως πρόκειται για μια πολύ απλή συμβουλή, ωστόσο λόγω της καθημερινότητας είναι λογικό να παρασυρόμαστε και να μην αφιερώνουμε τον απαραίτητο χρόνο στον εαυτό μας. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά εφηβικής ηλικίας τα οποία «βομβαρδίζονται» από υποχρεώσεις και «εγκλωβίζονται» στην πίεση της καθημερινότητας, αμελλώντας όσα έχουν πραγματική ουσία: τον ίδιο τους τον εαυτό. Το πρόγραμμα λοιπόν είναι απαραίτητο ώστε να μην αγχώνεσαι και να μην πελαγώνεις. Βρες μέσα στην ημέρα σου λίγα λεπτά να «καθαρίσεις» το μυαλό σου και μην ξεχνάς πως αν νιώσεις να «πνίγεσαι» δώσε βάση στη σωστή αναπνοή, θα σε βοηθήσει να χαλαρώσεις και να επανέλθεις σε φυσιολογικά επίπεδα.

• Βρεις μια δημιουργική διέξοδο για να μεταφέρεις τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Μπορείς να αρχίσεις να κρατάς ημερολόγιο, να γράφεις ποίηση, να ζωγραφίζεις ή να σχεδιάζεις, να φωτογραφίζεις, να χορεύεις ή να παίεις μουσική. Το κλειδί εδώ είναι να διοχετεύσεις τη συναισθηματική σου κατάσταση μέσω μιας μορφής τέχνης. Μην ξεχνάς πως έστω και η απλή επαφή με τις δημιουργικές τέχνες μπορεί να αποκρούσει τις δυσμενείς σκέψεις και συναισθήματα.

• Πεις «ναι» στον διαλογισμό, ο οποίος αλλάζει τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου και είναι ένας υπέροχος τρόπος για να χαλαρώσεις,, μειώνοντας παράλληλα το άγχος, την κατάθλιψη και το στρες.

• Ασχοληθείς με το κατοικίδιο σου ή να προσφέρεις βοήθεια σε κάποια φιλοζωική ή καταφύγιο ζώων. Η επαφή με τα ζώα, οι αγκαλιές και αυτή η άνευ όρων και ανιδιοτελής αγάπη μπορεί να σε κάνει να νιώσεις καλύτερα και να σου ανεβάσει τη διάθεση.

• Εκτιμήσεις την ομορφιά της φύσης, πραγματοποιώντας μίνι εξορμήσεις σε πάρκα, λίμνες, δάση κ.ο.κ. Το να απολαύσεις μια μέρα στη φύση, να δεις την ανατολή ή το ηλιοβασίλεμα όντας ένα με τη φύση, μια πεζοπορία ή έστω μια απλή βόλτα θα σε ανανεώσει και θα σε κάνει να αποβάλλεις το άγχος σου πιο εύκολα.

• Κάνεις κάτι για κάποιον άλλο. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι καλωδιωμένος για να προσφέρει, καθώς οι χημικές ουσίες που απελευθερώνονται κατά τη διαδικασία της προσφοράς είναι πολύ πιο ικανοποιητικές από ό,τι όταν λαμβάνουμε δώρα. Συμμετέχοντας λοιπόν ακόμη και σε μικρές τοπικές προσπάθειες, όπως σε κοινοτικά κέντρα, συσσίτια, κέντρα γηροκομειακής ζωής, παιδικά νοσοκομεία είναι το «κλειδί» για να ξεκλειδωθείς και να νιώθεις πιο όμορφα.

• Κλείσεις το κινητό σου και να απέχεις από κάθε είδους ηλεκτρονικής συσκευής, έστω και για λίγο. Μπορεί κινητό να αποτελεί προέκταση του χεριού σου και να μην μπορείς να φανταστείς τη ζωή σου χωρίς αυτό, ωστόσο αν καταφέρεις να περάσεις λίγες ώρες μακριά από αυτό, θα δεις πόσο θετικό αντίκτυπο θα έχει αυτό στην ψυχοσύνθεση σου. Κάνε ένα διάλειμμα από τις συνεχείς ειδοποιήσεις και δεν θα χάσεις.

• Κάνεις γιόγκα, έστω και με την βοήθεια του YouTube. Είναι σημαντικό να φροντίσεις και για την σωματική σου ευεξία, επομένως δραστηριότητες που περιλαμβάνουν διατάσεις, ευελιξια και σύνδεση νου-σώματος, όπως η γιόγκα, θα σε κάνουν να έρθεις πιο κοντά στον ανώτερο εαυτό σου, καθώς και να είσαι πιο ήρεμος/η και πλήρης.

• Κοιμηθείς λίγο περισσότερο. Δεν χρειάζεται να το παρακάνεις, ωστόσο η στέρηση ύπνου δεν θα σε βοηθήσει σε καμία περίπτωση. Γι’ αυτό φρόντισε να κοιμάσαι τουλάχιστον 7-8 ώρες ημερησίως. Εφάρμοσε ένα όσο το δυνατόν πιο τακτικό πρόγραμμα ύπνου, και μάλιστα, έτσι θα διαπιστώσεις πως το «βιολογικό σου ρολόι» θα θυμάται πότε πρέπει να κοιμηθείς και να ξυπνήσεις.

• Βάλε την άσκηση στην καθημερινότητα σου. Ακόμα και αν δεν είσαι ο πιο αθλητικός τύπος, η γυμναστική έχει τόσες μορφές και είναι βέβαιο πως μπορείς να βρεις αυτό που σου ταιριάζει. Ανάλογα με το τί χρειάζεσαι βρες το ιδανικό άθλημα ή προπόνηση για σένα. Πέρα από την σωματική ευεξία, η τγακτική άσκηση συνεισφέρει και στην ψυχική και συναισθηματική σου υγεία, καθώς μειώνει το άγχος και ορισμένα συμπτώματα της κατάθλιψης.

• Αφιερώνεις χρόνο σε φίλους και μικρές στιγμές. Έρευνες έχουν δείξει ότι η επαφή με συνομηλίκους και η συζήτηση μαζί τους αποτρέπει την συναισθηματική εξουθένωση και προάγει την ευεξία. Η επαφή με άτομα που σε κάνουν να νιώθεις καλά και μπουστάρουν τη διάθεση σου, σε βοηθούν να αναπτύξεις μια ανθεκτικότητα στην αρνητικότηταα και να βλέπεις πιο αισιόδοξα όσα συμβαίνουν στην καθημερινότητά σου. Και μην συγχέεις τους followers στα social media με τους πραγματικούς φίλους, γιατί οι πρώτοι χάνονται εύκολα, ενώ οι δεύτεροι ενδέχεται να μείνουν για μια ζωή.

Οι τεχνικές αυτοφροντίδας είναι θεμελιώδεις για την πρόληψη του άγχους, και είναι θεμελιώδεις για τη διατήρηση της ισορροπίας σε όλους τους τομείς.